KREPPA Í HVERJU?

Kreppan búin?  Í það minnsta langt komin?  Svo segja stjórnvöld, botninum sé náð og nú stefni allt uppávið.  Nefna í sömu andrá verðbólgu, stýrivexti, minna atvinnuleysi og styrkingu krónunnar.  Hugsanlega segja þessar hagstjórnarstikur sittvað um gang mála en ansi held ég mörgum sé þröngur kostur búinn og möguleikar til bjargráða lítill.  Skattheimta ríkisstjórnarinnar er heldur ekki að glæða hyggjuvit né framtak en einmitt með því ætti að auka skattstofninn.  Ennfremur virðast gresjur viðskiptalífsins illa girtar og fólk flengríðandi óhindrað með ránsfengi sína.  Stjórnlagaþing skal hefja störf á komandi vetri en sú vinna er ætti að vera að baki.  Auðlindamál eru í ólestri og kaupendur og seljendur í frjálsu falli.  Enginn skilur upp né niður í vinnubrögðum banka og skilanefnda, nefnd um sjávarútvegsmál virðist ætla að kollvarpa hugmyndum ríkisstjórnarinnar um fiskveiðistjórnun sem hljóta því að hafa verið galnar.  Kórónan er svo hið ótímabæra evrópurall, en líkja má því við sex manna fjölskyldu sem á von á fjölgun, stendur í flutningum og fær sér hvolp að auki.   Vinnusemi ríkisstjórnarinnar verður samt ekki dregin í efa, allir virðast eitthvað vera að bardúsast þó róðratökin séu langt í frá samstæð.  Ríkisstjórnin nýtur þó enn góðs af forverum sínum og líflínan því drýgri en í venjulegu árferði.

LÁ

SALA VARNARLIÐSEIGNA.

Vinnubrögð Reykjanesbæjar varðandi eignir varnarliðsins virðast ekki vera í neinum ljósanæturstakti.  Fari fjölmiðlar rétt með er ferlið nokkurn veginn svona:  Við brotthvarf sitt gaf varnarliðið íslendingum bækistöð sína á Keflavíkurflugvelli.  Eignirnar voru verðmetnar og þróunarfélagi á suðurnesjum ætlað að sjá um um söluna.  Var bæjarstjóri Reykjanesbæjar í stjórn þessa félags.  Hann var svo stjórnarformaður Keilis sem keypti eignirnar án undangengins útboðs.  Fjármálaráðherra Mathiesen blessaði gjörninginn og var litli bróðir með í kaupunum.  Ekki veit ég hvort eignirnar séu fullborgaðar en tilboðið þótti það gott að ekki var eftir fleirum leitað.  Einn góðkunningi minn hafði á orði að þar sem sjálfstæðismaður skilur eftir fingrafar þar er spilling.  Svei mér ef hann hefur ekki nokkuð til síns máls.

LÁ

KRANINN ÓSTÖÐVANDI.

Að vera opinber starfsmaður hefur ýmsa kosti.  Kraninn lekur jafnt og þétt, starfsöryggi meira en hjá einkaaðilum, réttindi öll tryggð og ofurmannleg afglöp þarf til að vera vikið úr starfi.  Sum opinber störf taka þó öllu fram hvað trakteríngar varðar.  Námsleyfi í ár án launaskerðingar, biðlaun eftir örfáa mánuði í starfi, lífeyrisréttur unmfram aðra landsmenn og vís embætti þegar ferli lýkur.   Enn eru þessi sérkjör í boði og þrátt fyrir yfirlýsingar um jafnaðarmennsku og réttlæti bólar ekki á leiðréttingu.   Einn starfsramma á að setja öllum opinberum starfsmönnum og einn lífeyrissjóð.  Fyrir þessu myndi sannur flokkur allra stétta berjast að ekki sé talað um flokka sem kenna sig við lítilmagna og jafnaðarmennsku.   

LÁ 

GREITT MEÐ UPPLÝSINGUM.

Ný aðferð til að gera upp skuldir er upplýsingagjöf.  Arionbanki gerði skuldasamning við fyrirtæki Jóns Ásgirs, Gaum, í þessa veru.  Í stað milljarðanna sem Gaumur skuldar fær Arionbanki upplýsingar frá Jóni.   Þessari nýstárlegu skuldauppgjörsaðferð hlýtur almenningur að fagna.  Uppljóstrun framhjáhalda, eigin og annarra, ástarlífs, fylleríisafreka,   leyndarmála og stjórnmálskoðana hlýtur að vera "djúsi stöff" fyrir bankann.   Nokkur skot um lífnaðarhætti nágrannans og skuldaklafinn gufar upp.  Hvet almenning til að beina viðskiptum sínum til þessa banka og biðja um áðurnefndan díl.

LÁ

ÞJÓÐARBLÓM MEÐ TITRANDI TÁR.

Á sviðnum akri lýðveldisins má loksins sjá vaxtarsprota.   Þeir eru þó ekki nýjir heldur gömlu plönturnar afturvaxnar.  Þekktasta plantan, ríkasti íslendingurinn (svikamyllus major) sem féll með stæl í fárviðrinu er farinn að breiða úr kímblöðum sínum og mílusteinninn (svikamyllus minor) sást stinga sér upp úr jörðinni í gær.  Bónusartvíæringurinn (papa diet) virðist koma vel undan vetri og töluverð spretta á sendiherrasyninum (bullous maximus).   Arkitektar skrúðgarðsins sóla sig nú annarsstaðar og arftakar þeirra spilandi ráðherrakapla úti á túni.  Eftir nokkra mánuði verður landið aftur ein samfelld, iðandi arfabreiða.  Á mel stendur þjóðarblóm með titrandi tár, furðu lostið yfir kosningunni.

LÁ

ÍSBJÖRGIN SEKKUR EI.

Nú er Ísbjörgin (icesave) aftur á samningaborðinu og viðsemjendur okkar enn við sama heygarðinn.  Samt er töluvert vatn til sjávar runnið, ný álit komið fram sem mörg hver véfengja greiðsluskyldu okkar íslendinga.  Að viðurkenna þessa svikamyllu sem ok íslenzkra skattborgara verður æ vafasamara og ríkisstjórnin hlýtur að vera búin að endurskoða afstöðu sína.  Dómstólaleiðin blasir við og tregða viðsemjendanna eingöngu skýrð út frá þeirri staðreynd að þeir óttist niðurstöðuna.  Við íslendingar höfum hinsvegar allt að vinna og eigum að hætta öllu samningaþrefi.  Þróuð lýðræðisríki eins og þau sem hér eiga í hlut hljóta að treysta gerðardómi og una niðurstöðunni. 

LÁ          

RÁÐHERRAKAPALL.

Puntstráin eru mörg þessa dagana enda farið að hausta.  Ráðherrakapallinn heillar sem fyrr og sá ameríski siður að horfa meira í umbúðir en innihald orðinn fastur hér í sessi.   Get þó ekki séð að sífelld ráðherraskipti komi þjóðinni til góða, hvorki félagslega né fjárhagslega.  Orð Þórunnar Sveinbjarnardóttur um frændann styttu mönnum stundina enda sköruleg.  Jón Bjarnason stendur svo keikur af sér storminn enda eini ráðherrann sem sýnir pólitískum rétttrúnaði viðspyrnu.  Vegur hans fer vaxandi og tollmúrar íslenzkri framleiðslu og viðskiptajöfnuði til framdráttar ber framsýni vott og þúfnaást.  Með þessu beinir Jón landanum að innlendri vöru og ýtir þannig undir sjálfbærni.  Iðnaðarráðherra ætti að fara að fordæmi Jóns og hefja hér bílabyltingu með umhverfisvænum orkugjöfum.   Viðskiptajöfrar hrunsins eru svo annað umhugsunarefni.  Flestir virðast koma vel undan vetri, nýafskrifaðir og klárir í bithagana.  Björgólfur, Hannes, Jóhannes og hvað þessi nes öll heita virðast lenda á löppunum klingjandi skotsilfri.   Held almenningur skilji lítt í þessum vendingum en hugsi sitt.  

LÁ  

ÞAR SEM ALDINGARÐURINN RÍS.

Margir binda vonir við "Nýtt Ísland", einhverskonar endurreisn þar sem aldingarðurinn rís, höggormalaus.  Mörg teikn eru þó á lofti sem benda til hins gagnstæða, þ.e. að Frónið sem rís nú úr sæ sé spegilmynd þess sem sökk.   Þetta má til sanns vegar færa því sé gengið frá fjöru til fjalls sjást strax í flæðarmálinu búsáhöld, sjórekin.  Aðeins ofar er yfirgefið sjálftökuhreiður og uppi á sjálfum fjörukambinum stöng með fána ESB.   Yfirgefin hús taka svo við, barmafull af vatni sem í synda gullfiskar.  Í fjallshlíðinni, forsælumegin standa opinberir erindrekar af sér veðrið en sólarmegin blómstra fallnir fúakvistir á ný og teygja anga sína mót himinblámanum.  Í honum miðjum lónir broskarlinn hyrndi og bræðir jökulskalla sem sumir eru svartir vegna reiði guðanna.  Loks, á hæstu tindum tróna hrunhnullungar beggja vegna og dásama ránfuglinn sem þegar er farinn að sveima yfir hinu yfirgefna sjálftökuhreiðri við sjávarrönd. 

LÁ  

ENDURSKOÐUN FISKVEIÐISTJÓRNUNAR.

Samkvæmt frétt Eyjunnar mun endurskoðunarnefnd fiskveiða skila áliti innan skamms.  Kemur fram að innköllun aflaheimilda verði að veruleika og tíminn sem það mun taka 20 ár.  Varðandi endurúthlutun eru tvær leiðir á borðinu, tilboðsleið þar sem markaðstorg kvóta tekur við tilboðum áhugasamra og síðan svokölluð samningaleið þar sem samið yrði um nýtingarrétt auðlindarinnar við einstakar útgerðir.  Síðan eru fjögur yfirlýst markmið:

1.  Að fiskistofnar séu eign þjóðarinnar og þeim ráðstafað af ríkinu.                               Þetta liggur þegar fyrir í lögum um fiskveiðar en samt hafa útgerðarfyrirtæki komist upp með að umgangast aflaheimildir sem sína eign og veðsett að vild. 

2.  Ráðstöfunin gildi í tiltekinn tíma og veiðiheimildunum deilt út eftir tilteknum reglum.     Hingað til hefur kvóta verið úthlutað til eins árs í senn og eftir tilteknum reglum, þeim að fyrirliggjandi kvótahafar hafa hlutfallslega gengið að rétti sínum vísum.  

3.  Gjald verði tekið fyrir nýtingarréttinn, mun hærra en núverandi auðlindagjald.                 Mikið hefur verið kvartað yfir núverandi auðlindagjaldi og því fróðlegt að fylgjast með málalyktum. 

4.  Nýtt kerfi tryggi jafna aðkomu allra að veiðiheimildunum og opni á nýliðun í greininni.   Samkvæmt þessu hlýtur tilboðsleiðin að vera ofan á því samningsleiðin miðar að fyrirliggjandi útgerðum samkvæmt lýsingu. 

Þrátt fyrir ýmsar mótsagnir og óskýrleika er margt í þessum tillögum bitastætt.  Endanlega útfærsla er þó í höndum þingsins og þá reynir á styrk og stór orð.   Þjóðin getur þó fagnað því að loks er eitthvað að gerast í þessu mesta þrætuepli þjóðarinnar.

LÁ   

ORRAHRÍÐ.

Er aðlögun að inngöngu í evrópusambandið hafin eða er aðeins um eðlilegan undirbúning að ræða?  Sitt sýnist hverjum en vert að hafa í huga að flest hafa umsóknarríki ESB gert það af einhug.  Að minnsta kosti meiri einhug en við íslendingar.  Sé það eindreginn vilji þjóðar að ganga inn í þetta ríkjasamband er svo sem ekkert því til fyrirstöðu að undirbúa jarðveginn.  Ísland hinsvegar, sækir um aðild án einhugar.  Þvert á móti ríkir mikil óvissa um þessa vegferð og ríkisstjórnin sem vildi rétta lýðræðishallann fyrir kosningar skipti um skoðun og fannst óþarft að inna þjóðina álits á svo mikilsverðu máli.  Mjög tvísýnt er því um aðild íslendinga að evrópubandalaginu og allt tal um að fólk sjái ljósið þegar samingur liggur fyrir byggt á sandi.   Staðreyndin er sú að íslendingar munu ganga tvístraðir til atkvæða um evrópusambandsaðild.  Umræðan er eins óupplýsandi eins og hugsast getur og að lokum hlýtur mat manna að byggjast á öðru en orrahríð stríðandi afla.   Einfaldast er að ganga út frá því sem við höfum.

LÁ