ERFITT TAFL FRAMUNDAN.

Ólöglegu gengislánin æra nú þjóðina.  Enda mikið áfall að slíkt hafi viðgenist í áratug.  Þessi langi tími gerir bágindin erfiðari en ella og lausnin ekki einhlít.  Dæmið um bifreið sem lánafyrirtæki tók af eigandanum, mat bílinn lágt en seldi hátt og að auki var veslings eigandinn rukkaður um allskyns hluti sem aldrei var sinnt.   Svona framkoma er lánafyrirtækjum til lítils sóma og framkallar réttláta reiði.   En þó takendur gengislána ná nú loks rétti sínum er það of seint fyrir marga.  Og aðrir lántakendur fá enga leiðréttingu.  Fjármagnseigendum er svo gjarna troðið undir sama hatt og þeim talið mátulegt að missa sína spæni.   En margir sem eiga fé í banka eiga það vegna ráðdeildar og hvers vegna ættu þeir að gjalda fyrir hús, bíla, tóla og tækjakaup annarra?   Það er því í mörg horn að líta í kjölfar þessa dóms.  Hann er engu að síður fagnaðarefni og ætti að vera markandi til framtíðar á þann veg að hagsmunir skuldara séu ekki fyrir borð bornir.   Verkefni ríkisstjórnarinnar er að gera þennan dóm að grunnstefi sátta í þjóðfélaginu en láta hann þó ekki sundra þjóðinni meira en orðið er. 

LÁ  

SJÚKRATRYGGINGAR.

Sjúkratryggingar hafa verið nokkuð í umræðunni og alltaf rekst maður á sama hlutinn:  Reglur og raunveruleg þörf fara ekki saman.  Út um allt land sækja dreifbýlingar læknisþjónustu sem ekki fæst í heimabyggð til suðvesturshornsins.  Ferðina kosta sjúkratryggingar þó ekki sé um bráðaþörf að ræða.  Þetta er eins og ákall til misnotkunar enda er það svo.  Í þéttbýlinu er grunnþjónustan í líki gatslitinnar blöðru og þegar vinstri hendin brotnar er sú hægri sett í gifs.   Þröskuldur til örorku fer hríðlækkandi og endurspeglar kannski viðhorf kynslóðanna.   Sjúkraþjálfun er niðurgreidd og kerfið nánast eins og sjálfsafgreiðsla, engar hömlur og lömun metin til jafns við vöðvabólgu.   Sama má segja um lyf, spurt er um hver séu niðurgreidd en  síður hvort þau séu nauðsynleg.   Læknar, sem helstu vegvísar heilbrigðiskerfisins, hafa algjörlega brugðist hvað þetta varðar.   Allir eru uppteknir við að lækna en enginn staldrar við og hugleiðir hvort lækningarinnar sé þörf.  Allt snýst um peninga og reglugerðir einnig.  Það er miklu betra að niðurgreiða ferðir svo læknarnir hafi nóg að gera, það er miklu betra að niðurgreiða lyf svo lyfjafyrirtækin dafni, það er miklu betra að hver einast kjaftur með harðsperrur fái sjúkraþjálfun svo stéttin svitni.   Þessi víðtæka yfirferð sjúkratrygginganna gerir þeim oft erfitt fyrir sem virkilega þurfa á hjálp að halda.   Flokkunarárátta kerfisins er ómanneskjuleg og rímar illa við stuðla og höfuðstafi lífsins.  Við verðum að stöðva þessa sjúkdómsvæðingu því hún hefur ekkert með heilbrigði að gera heldur er hún enn einn fúasproti græðgisvæðingarinnar títtnefndu.  Sjúkratryggingar eiga að vera öryggisnet  gagnvart  alvarlegum meinum og kostnaði vegna þeirra en ekki smáslummuskammtari almennings.   Þannig er kerfið í dag og svona lík þarf að bera af velli og fá inn frískan spilara.

LÁ

AÐSKILNAÐUR LÖGGJAFA- OG FRAMKVÆMDAVALDS.

Ályktun samfylkingar um aðskilnað löggjafarvalds og framkvæmdavalds sem í framkvæmd yrði að þingmenn gengdu ekki samhliða ráðherrraembættum er tímabær.  Einhverjir þingmenn munu þráast við en framtíðin er ekki þeirra.   Ráðherraræðið sem viðgengist hefur er að renna sitt skeið enda sýnishorn stjórnarhátta sem leiddu til hruns.  Þingið þarf að ná fyrri vigt og virðingu en ekki snúast um örfáa ráðherrra sem iðulega eru fjarverandi.   Vona samfylkingin leggi allt sitt í þetta mál og snúi samstarfsflokknum á sveif með sér.   Kominn tími til að ríkisstjórnarflokkarnir gangi í takt og þetta mál er hugsanlegur kandídat. 

LÁ

BEKKJARMYNDIN.

Afi minn var á vertíð á Stokkseyri fyrir hartnær 100 árum.  Launin, 50 kíló af þorskhausum, bar hann á bakinu upp í Landssveit, um 50 kílómetra labb.  Amma niðursetningur en heppin með fólk.  Síðar fékk Pabbi ekki bankalán og mamma hætti að vinna þegar hún varð ófrísk, sagði upp eins og þá tíðkaðist.  Sjálfur man ég veggsímana, sjónvarpslausu fimmtudagskvöldin og eftirvæntinguna þegar lög unga fólksins hljómuðu, vikulega, klukkustund í senn.  Þá voru hommar litnir hornauga og ofnæmi mjög sjaldgæft.  Á bekkjarmyndum allir grannir nema kannski einn.   Póló, Miranda, Spur Cola.  Og Sinalco.   Fótbolti allan daginn, úti, annaðhvort á möl eða túni.   Alvörutúni.   Nú, sem foreldri, leiðir maður hugann að því hvort framhaldið sé rökrétt eður ei.  Erum við, forsjáraðilar, komandi kynslóðar að standa okkur?  Ég var nokkuð bjartsýnn þangað til ég sá bekkjarmyndina.

LÁ

PELASTIKK.

Dómur hæstaréttar varðandi gengislánin er mjög afhjúpandi.  Hann er gríðarlegur áfellisdómur yfir bæði bönkum og eftirlitsstofnunum, hann afhjúpar mjög stöðu lántaka gagnvart lánveitanda og svívirðilega sjálftöku þess síðarnefnda.    Og sem slíkur er dómurinn fagnaðarefni.  Á hinn bóginn viðgekkst rányrkjan svo lengi að höggið er bylmingur fyrir bankana auk þess sem niðurstaðan hallar mjög á þá lántakendur sem ekki tóku gengistryggð lán.   Þetta mun óhjákvæmilega veikja nýju bankana og valda misklíð milli hinna fjölmörgu skuldara þessa lands.  Engu að síður er hæstiréttur okkar æðsta dómstig og honum skal hlíta.  Hvernig bundið verður um hnúta skal ósagt en klárlega er þjóðinni enginn greiði gerður falli fjármálakerfið á hliðina né skelli á skálmöld á skuldamarkaði.  Ríkisstjórnin er því nauðbeygð að finna einhverja útleið og líkast er hana að finna í einhverskonar viðmiðunarvaxtastigi sem bæði skuldarar og bankar geta sætt sig við.    Já, hár er mykjuhaugur þessarar ríkisstjórnar og megnið eftir aðra.

LÁ

EINANGRUN Á EINANGRUN OFAN.

Ályktun félagsmálaráðherra þess efnis að sjálfstæðisflokkurinn væri búinn að einangra sig sem hægri öfgaflokkur andstæður alþjóðasamvinnu er hláleg.  Rétt að umræddur flokkur er einangraður en það er ekki vegna evrópustefnunnar heldur spillingar.   Spilling gerir sjálfstæðisflokkinn óstjórntækan og aðra flokka fráhverfa til samstarfs.  Hinsvegar er það flokkur félagsmálaráðherra, samfylkingin, sem er einangruð vegna stefnu sinnar í evrópumálum, það er hún sem treður upp á þjóðina vegferð sem enginn áhugi er fyrir.  Samfylkingin virðist þó hafa trú á að aðild Íslands í ESB sé heillaskref fyrir þjóðina en sjálfstæðisflokkurinn rígheldur enn í þann rétttrúnað að án sjálfstæðisflokksins hætti jörðin að snúast.

LÁ

BETRA ER AÐ SITJA Á FATI EN STANDA Á GATI.

Gengislánin sem hæstiréttur dæmdi ólögleg nýverið viðgengust í 10 ár.   Heilan áratug var þessu sprautað í landslýð og lögfræðingarnir sögðu ekki neitt.  Auðvelt að vera vitur eftir á, segja þeir núna en fari svona gjörningur framhjá öllum lögspekingum eins lands í 10 ár, er þá ekki eitthvað að?  Alveg eins og útrásin þar sem öllum viðteknum gildum hagfræðinnar var umsnúið og enginn sagði neitt.   Læknar vita sömuleiðis að sjúkdómsvæðing nútímans og oflækningar er að sliga heilbrigðiskerfið en meðan þeir sjálfir njóta góðs af segir enginn múkk.   Hagsmunaaðilar í sjávarútvegi eru í sömu stöðu, kæfa allar umbætur í fæðingu.   Auðlegð og velgengni, framganga og menntun hafa notið virðingar í okkar samfélagi.  Svo sem ágætt en ofmat er hættulegt.  Það hefur sýnt sig.  Á viðsjárverðum tímum eins og núna er hverjum og einum hollt að meta hlutina frá eigin brjósti og láta ekki fífla sig í blindni.   Betra er að sitja á fati en standa á gati.

LÁ

FYRNINGIN FYRND.

Ekki veit ég til hvurs við erum að kjósa ríkisstjórn.   Miklu einfaldara væri að fíra bara LÍÚ-genginu inn í alþingissali og hafa uppi á borðum hverjir stjórna þessu landi.  Margyfirlýstu fyrirheiti ríkisstjórnarinnar um fyrningu aflaheimilda er frestað og kjósendur hafðir að fíflum.  Sé fyrningin svona vitlaus þá stígi forkólfar ríkisstjórnarinnar fram og skýri það fyrir alþjóð.  Að skýla sér á bak við einhverja nefnd er aumt, svo aumt að orð ná ei yfir.   Séu þetta hin svokölluðu umræðustjórnmál vildi ég frekar athafnastjórnmál forveranna.    

LÁ   

BLEIKIR BOSSAR Í TÚNI.

Í nótt velta landsmenn sér upp úr dögg, ekki pólitík eða skuldum.  Allsberir á Jónsmessunótt.  Fagna fæðingu Jóhannesar skírara án þess að vita af því.  Alveg eins og myntkörfulánin sem veitt voru og tekin án þess að nokkur vissi hvað og hvernig.   Alveg eins og hæstiréttur sem dæmdi þessa gjörninga tekur ekki afstöðu til framvindunnar.   Þannig vona íslendingar  iðulega meira en vita  og í því felst reyndar ákveðin hamingja.   Trúin flytur fjöll og gerist það ekki fara menn hringinn.   Fólk auðgast, fer á hausinn, réttir úr kútnum, eða ekki og drepst.  Eina réttlæti lífsins er dauðinn, glíman þangað til einatt óréttlát og ósanngjörn.  Þess vegna er gott að rúlla um í dögginni, fyrir allra augum meðan boðlegt, síðan í einrúmi.   Nektin er jú samþætting tegundarinnar, í henni erum við öll eins og ekkert sem aðskilur nema tímans tönn.   Sem að vísu gerir gæfumuninn... 

LÁ

VINNULAG GÆRDAGSINS.

Ráða þurfti óvænt á ný í stöðu dagskrárstjóra ríkissjónvarpsins.  Þó aðeins tveir mánuðir séu liðnir síðan umsóknarferlinu lauk ákvað yfirmaðurinn að ráða án auglýsingar.   Og það rökstutt með hagsmuni RÚV í huga.  En hvernig getur það samrýmst hagsmunum stofnunar að grafa undan trúnaði hennar?  Hefur sjónvarpsstjóri ekkert fylgst með gangi samfélagsins?  Honum var í lófa lagið að rúlla yfir enn volgar umsóknirnar og ráða í stöðuna út frá þeirri yfirferð, samt kaus hann vinnulag sem er að hníga til viðar.  Ríkissjónvarpið hefur aldrei staðið á eins veikum grunni og nú.  Þær raddir gerast æ háværari sem vilja RÚV burt af herðum skattborgaranna.  Kannski ekkert skrítið því sjónvarpið er ekki lengur sjónvarp með blómlegri dagskrárgerð heldur risastórt hús.   Eins og starfseminni hefur verið  háttað er í raun nóg að vera með skúr sem spýtir út í ljósleiðarann amerískri sápu og tölvuleikjum eða hreinlega sleppa skúrnum og láta frjálsu sjónvarpsstöðvunum þetta eftir.   Óska samt nýjum dagskrárstjóra velfarnaðar í starfi og vona hún færi sjónvarp allra landsmanna nær sínum upprunalega tilgangi.   

LÁ