STJÓRNARANDSTÖÐULÝÐRÆÐI.

Egill tefldi djarft í Silfri dagsins með blaðamanni Times sem skar Davíð og Geir í skífur og rakti hrunið mjög til þeirra.  Eflaust munu flokksgrúppíurnar deila um þetta útspil rauðhaussins en fyrir okkur hin eru þetta gamlar fréttir.  Annað sjónarmið sem kom fram  að icesave væri á engan hátt fjárhagsleg skuldbinding fyrir íslendinga finnst mér fráleitt.  Upphæð icesave er enn þoku hulin og því ber að hafna þessum drögum enda ekkert vit í að skrifa upp á óútfylltan víxil.   Hinsvegar eigum við að lýsa yfir áframhaldandi samningsvilja.  Annars skil ég ekki í ríkisstjórninni að keyra ekki bara málið í gegnum þingið og nýta sinn rétt til þess.  Miðað við yfirlýsingar um mikilvægi þess að ganga frá og semja um icesave væri það rökrétt.  Væntanlega ríkir óvissa um niðurstöðu atkvæðagreiðslunnar og því leggur ríkisstjórnin ekki í þá vegferð.  Svo aftur sé vísað til yfirlýsinga ríkisstjórnarinnar ætti þjóðaratkvæðagreiðsla að vera kostur í stöðunni en Steingrími finnst málið ekki þess eðlis.  Sem þýðir í raun að þjóðin gæti slysast á ranga ákvörðun að hans mati og fetar Steingrímur þar með í fótspor Davíðs Oddssonar þegar fjölmiðlalögin voru annars vegar.  Þetta mætti kalla stjórnarandstöðulýðræði.   En samkvæmt völvunni fellur icesavesamningurinn og í þeim efnum á Steingrímur við ramman reip að draga.

LÁ        

MILLIBILSÁSTAND.

Í þau hartnær 50 ár sem ég hef lifað hefur alltaf blundað sterk vitund með þjóðinni að við séum lýðræðisþjóð, sjálfstæð, sérstök, dugleg, skapandi og með heilsteypta ímynd út á við.  Burðarbitarnir fjórir, löggjafarvald, framkvæmdavald, dómsvald og fjölmiðlar, taldir burðugir og traustir.  En svo gerist það sama og í tilviki tvíburaturnanna, hrun, ekki vegna utanaðkomandi árásar heldur morkinna innviða sem megnuðu ei  meir að halda leikmyndinni uppi.   Reykjarmökkurinn er langt í frá lagstur en fyrstu viðbrögð þjóðarinnar, a.m.k. ráðandi afla, er að nota áfram gömlu sökklana og byggja á þeim.   Þessi viðleitni er tímaeyðsla jafnvel þó góður hugur fylgi.    Afleiðingin er millibilsástand og mörgum ákvörðunum líðandi stundar mun óhjákvæmilega verða breytt síðar.   Forsendur og forgangsröð mun sjá til þess.  En því miður eru enn allt of margir í kastljósinu sem markaðir eru hruninu og sorglega marga skortir þá auðmýkt sem til þarf til að stíga af stalli.   Yfir þessu tifar klukkann, ekki icesave og ESB. 

LÁ 

ÓNÝT VÖRUMERKI.

25 þúsund ísledingar skora nú á forsetann að hafna icesave.  En ekki er að sjá að hann fái málið í hendur því þingið ræður ekki við afgreiðsluna.   Á meðan metur alþjóðagjaldeyrissjóðurinn greiðslugetu þjóðarinnar eins og skopparkringlu og skeikar orðið 200% á kamri og höll.   Sömuleiðis neita enn margir augljósu samhengi AGS, ESB, breta og hollendinga í þvingunarátt og þingmenn þreytast nú unnvörpum eins og lúður á öngli.   Á endanum verður því spurt um úthald fremur en rétta ákvörðun.   Og á meðan dýrmætum tíma er varið í mál sem þola bið trosnar ríkisstjórnin og þjóðin hallar sér að öðru ónýtu vörumerki.   Svona er Ísland í dag og ljóst að betur má ef duga skal.

LÁ

HVAR ERU ALLIR?!

Allt upp á borðið, heiðarleiki, hreinskilni, gagnsæi.  Þjóðin á sinn rétt!  Einkunnarorð hverra?  Sömu aðila og ætla nú bankahrunsplagginu margumtalaða 90 ára þagnarmeðgjöf.  Og 3ja ára prísund hverjum sem leka.  Þetta er líkast einn undraverðasti viðsnúningur stjórnmálasögunnar.  Samt eru fjölmiðlar gersamlega meðvitundarlausir og flagga endalaust einskisverðum fréttum eins og fylgi sjálfstæðisflokksins og kvennamálum Tígursins.  Ekki skrítið þó fjölmiðlafélög ytra hafi áhyggjur af framvindu mála hér.   Hvar er ríkissjónvarpið, hvar er Reynir, hvar er Davíð, hvar er fréttablaðið, hvar er Steingrímur, hvar er Sigmundur Davíð, hvar er Ólína og hvar er Grímur?!   Er öllum orðið skítsama um hvert ferðinni er heitið? 

LÁ   

SÉREIGNARÉTTUR Á SAMEIGNUM.

Séreignaréttur á vatni var til umfjöllunar í sjónvarpinu í kvöld.  Var um að ræða heimildarmynd og þó afstaða þeirra sem hana gerðu sé ljós er váin sem af þessu hlýst borliggjandi fyrir venjulega borgara.   Í hnotskurn eigna fjármagnseigendur sér auðlindirnar, einatt með því að mingla við ráðamenn eða ríkisstjórnir, svo eru auðlindirnar markaðssettar og seldar þeim sem efni hafa á að borga.  Tillit og umgengni við menn og náttúru er oft mjög ábótavant og eymd hlýzt af.  Vandinn er þó hvernig hagsmunaaðilar ná að umbreyta eðlilegu tilkalli til lífs og nytja sjálfum sér til hagsbóta.  Þetta er ekki bara vandamál umheimsins, hið íslenzka kvótakerfi byggir á nákvæmlega þessum meiði, hagsmunaaðilar eigna sér óveiddan fisk í sjónum og gera hann að markaðsvöru.  Sömu aðilar borga málamyndarafnotagjöld til þjóðarinnar og ekki nóg með það heldur segja valdhöfum fyrir verkum í einu og öllu hvað varðar tilhögun auðlindarinnar, endurúthlutun hennar og hvernig breytingum skal háttað.   Allt þetta hefur viðgengist langa hríð án þess að þjóðin hafi verið spurð.  Útskýringin hlýtur að vera sú, að ráðandi hagsmunir í sjávarútvegi hafi sáð græðlingum sínum inn í stjórnmálalífið og gert hagsmuni þess að sínum.   Þessi sambræðingur er eins og kafbátur sem stöku sinnum kemur upp á yfirborðið eins og til dæmis núna með 90 ára þöggunarákvæði bankahrunsskýrzlunnar.  Afhverju ætli það sé sett?

LÁ 

KERFIÐ VER SIG SJÁLFT.

Skýrzla bankahrunsins er væntanleg í febrúar.  Þjóðin hefur beðið með öndina í hálsinum að fá allt upp á borðið svo hægt sé að meta hvað fór úrskeiðis, hvernig það gat gerzt og ekki sízt hvaða öfl voru að verki.  Þetta mat hefur hingað til talist forsenda endurreisnar.  Nú er komið í ljós að skilyrði til fullrar vitnezkju UM ALLT er langlífi.  Núlifandi íslendingar þurfa flestir að ná lífaldri biblíupersóna gamla testamentisins til að bera herlegheitin augum.   Árið 2090 verður tjaldað frá.  Árið 2090 fá sagnfræðingar allt bullið til umfjöllunar.  Árið 2090 verður migið á grafir gerningsmanna.  Að bjóða upp á svona skramba hlýtur að reka almenning aftur út á Austurvöll.  Forseti alþingis segir aldrei hafa staðið til að birta allt sem verður að setja í ruslflokk eftiráskýringa.  Aukinheldur ætti háttvirt að segja af sér.  Við blasir kerfi sem er að verja sjálft sig, ráðherrar, þingmenn, forkólfar eftirlitsstofnanna, viðskiptajöfrarnir, allur þessi sambræðingur tryggir tilveru sína enn á ný með þögninni.  Myrkraöflin lifa enn góðu lífi í húsi löggjafarsamkundunnar á Austurvelli.  Ráðamenn á Íslandi opinbera með þessum skramba að þeir vilja ekki dagsljós.  Þrásetan er þeirra þráhyggja.  Verði þetta niðurstaðan, að þjóðin þurfi að drepast áðuren henni er sagður sannleikurinn, að ríkisstjórn jöfnuðar ætli að hlífa fyrrum ráðamönnum á kostnað fólksins sem kaus þá til valda, þá er jafnaðarmennskan dauð á Íslandi.  Lýðræðið líka.  Ekkert eftir nema Soprano.

LÁ

RIBBALDAPÓLITÍK!

Mikið var deilt á ríkisstjórn framsóknarmanna og sjálfstæðismanna fyrir "keyrzlupólitík", þ.e. ráðherraræði á kostnað þingræðis.   Mikið var þrýst á þjóðaratkvæðagreiðslu vegna fjölmiðlafrumvarpsins og endurbóta á stjórnarskrá með styrkingu auðlindaákvæðis í huga.  Þetta var gjörsamlega hundsað og í ofanálag var nafni landsins bendlað við Íraksstríðið til að styggja ekki kanann.   Þeir fóru nú samt.   Nú hefur dæmið snúist við.   Öflin sem hrópuðu lýðræðishalli og ráðherraræði neita nú þjóðinni um sjálfsagðan rétt til áhrifa.   Umsókn um aðild að evrópusambandinu segja valdhafar fara í þjóðaratkvæði hvort sem er.  Treður inn á þjóð sína eigin sýn þó hún kosti feykilegan tíma, orku og peninga og sé jafnvel í andstöðu við þjóðarvilja.   Valdhafar heykjast á þjóðaratkvæðagreiðslu, ekki vegna þess að hún er óþörf heldur hræðast þeir niðurstöðuna.  Nákvæmlega eins og forverarnir.  Sama gildir um  icesave, þessa flennistóru skuldbindingu sem orkar tvímælis hvort við berum ábyrgð á sem þjóð, ríkisstjórnarflokkarnir keyra í raun stefnu viðsemjendanna til að hafa þá góða en hirða ekki um að kanna aðra möguleika.  Hvað þá að spyrja þjóð sína álits.  Sömuleiðis vekur furðu að ekki sé búið að gefa þjóðinni kost á að lýsa skoðun sinni á hinni mjög svo umdeildu fiskveiðistjórn sem hefur afrekað það að auðlindin liggur nú unnvörpum undir hömrum lánadrottna úti í heimi.   Ríkisstjórnin sem mætlaði að hafa fólkið með sér uppsker nú æ meiri andstöðu og það verðskuldað.  Ríkisstjórnin er orðinn að holdgervingi þess klíku- og þrönghagsmunastjórnarfars sem hún sjálf sagði stríð á hendur, hún rekur sína stefnu gegndarlaust og kærir sig kollótta um umboð frá þjóð sinni.   Hún heldur í heiðri áhrifaleysi fólksins í landinu og fyrirgerir þannig smátt og smátt umboði sínu.  Kjósendur hljóta að fara að líta til annarra kosta en þessarar skrumskælingar á lýðræði sem alþingi íslendinga býður upp á. 

LÁ

SJÁLFBÆR KVIKMYNDAGERÐ.

Kvikmyndagerð á Íslandi stendur á krossgötum.  Árfarvegur fjárstreymis er uppþornaður og fólk í bransanum þarf að huga að nýjum leiðum.  Ekki sízt þar sem kvikmyndasjóður hefur í sinni stefnumörkun látið hærri fjárhæðir í færri verkefni.   Hið vestfirzka kvikmyndafélag, Í einni sæng, reynir nú nýja fjámögnunarleið í kvikmyndabransanum, nefnilega þá að safna hluthöfum í tiltekið verkefni og treysta á að afraksturinn muni skila öllum sínu til baka og helzt rúmlega.   Þessi leið krefst mjög svo hófstilltrar kostnaðaráætlunar og mikils aðhalds.   En takist þetta gæti þetta verið ný leið fyrir sjálfstæða kvikmyndagerð, leið sem reiðir sig á almennan markað en síður opinber framlög.   Verkefnið sem ríður á vaðið heitir Vaxandi tungl, bíómynd í fullri lengd, mannlífssaga að vestan, byggð á sönnum atburðum.  Vonir standa til að geta hafið tökur á næsta ári og frumsyning áætluð 2011.  Áhugasamir um sjálfbæra kvikmyndagerð geta kynnt sér málið á heimasíðu félagsins www.ontrack.is/index.htm

LÁ  

JÓN BALDVIN & STYRMIR.

Tveir jöfrar á sviði þjóðmála mættust hjá Agli í gær.  Feyki fróðlegar umræður, kjarnyrtar og báru keim af yfirsýn.   Báðir þessir menn hafa margan sollinn sopið og háð margar orustur.  Eru samt í grundvallaratriðum á sitthvorum meiði og maður spyr hvers vegna?   Báðir á sama aldri, úr sama umhverfi og deila líkum uppruna?   Og hvers vegna hafa menn fortíðarinnar svona sterkar skoðanir á framtíðinni?   Þeirra vegur er langt kominn og hagnum borgið.   Er það þrá eftir yfirbót eða rennur þeim blóðið til skyldunnar?   Ég tel mikinn feng í svona kraumandi mönnum.  Maður hlustar á hvert orð, safnar þeim saman og færist þá kannski hænuskref fram á við.  Hænuskref dagsins var opnun á þann möguleika að endurreisnarstraumur samfélagsins getur komið hvaðan sem er.   Hann þarf ekki að vaxa út frá vængjum ríkjandi stjórnmála og reyndar ólíklegt að svo verði.  Og afstaða manna til ESB byggir ekki á fakta.  Styrmir vill treysta á það sem við höfum og byggja á fullveldinu.  Jón Baldvin telur það ekki í hættu og dembdi 19 aldar hugsun yfir Styrmi.  En þegar að því kemur að samningar um ESB liggi á borði mun þjóðin lítt vita áhrif þeirra á íslenzka þjóð.  Framtíðarsýnin verður matreidd af spunameisturum andstæðra fylkinga.   Í kjörklefanum munu því takast á efasemdarhyggja og óskhyggja.   Efasemdarmenn trúa á það sem þeir sjá, draumóramenn trúa því sem þeim er sagt.  Og hvor kosturinn sem tekinn er finnst mér ljóst að speki öldunganna í Silfri dagsins byggir ekki á fakta heldur vel rökstuddum tilfinningum.   Sem líkja má við ást nema hún er rakalaus.

LÁ 

LANGSKÓLAGENGNIR FINGUR.

Í Bolungarvíkinni var björgulegt lífið í dag.  Búið að slá í gegnum göngin, fimm þúsund metra hola frá A til B.  Hættulegasta hlíð landsins mun því brátt heyra sögunni til og Bolvíkingar geta ekið í skjóli upplýsts myrkurs.   Kannski við ættum að bora bara fleiri göt fyrst við erum byrjuð, skapa þannig atvinnu í atvinnuleysinu sem skilur eftir sig arðbær verk litið til framtíðar.   Þegar mörgæsirnar voru búnar með ræðuhöld sín og ropa hurfu þeir sýnum en hinar vinnandi hendur þustu á alræmdasta öldurhús bæjarins og fögnuðu árangrinum.    Ætlaði að skralla með þeim en þegar ég leit á fingurna fann ég ekki eitt einasta sigg, ekki einu sinni blánögl.  Bjórinn var því drukkinn heima og langskólagengnir fingurnir teygðu sig til skiptis í hann og píanóið. 

LÁ